Zmiany w zasadach dotyczących uprawnień do świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego i zasiłku dla opiekuna
Działając na podstawie art. 63 ust. 16 ustawy o świadczeniu wspierającym Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Koninie informuje o zmianach w zasadach dotyczących uprawnień do świadczenia pielęgnacyjnego (ŚP), specjalnego zasiłku opiekuńczego (SZO) i zasiłku dla opiekuna (ZDO). Od 1 stycznia 2024 r. będą obowiązywać nowe zasady.
https://orka.sejm.gov.pl/proc9.nsf/ustawy/3130_u.htm
Świadczenie wspierające
Świadczenie wspierające skierowane jest bezpośrednio do osoby z niepełnosprawnością. Będzie przysługiwało osobie, która ukończyła 18 lat i zamieszkuje na terenie Polski, bez względu na osiągany przez tę osobę dochód. Świadczenie wspierające nie będzie przyznawane „z automatu” osobie z niepełnosprawnościami. Aby je uzyskać trzeba będzie złożyć wniosek o ustalenie poziomu potrzeby wsparcia do wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności. Wnioski będzie można składać od 1 stycznia 2024 r.
Przy ustalaniu potrzeby wsparcia w formie punktów pod uwagę będzie brana m. in. zdolność danej osoby do samodzielnego wykonywania określonych czynności lub zadań związanych z codziennym funkcjonowaniem oraz jej wiek i zdolność do pracy. Świadczenie wspierające otrzyma osoba, która uzyska minimum 70 punktów. Kwota świadczenia będzie zróżnicowana i uzależniona od ustalonej potrzeby wsparcia czyli uzyskania odpowiedniej liczby punktów. Przysługiwać będzie w wysokości od 40 % do 220 % renty socjalnej.
Obsługą i wypłacaniem świadczenia wspierającego będzie zajmować się Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Osoba, która otrzyma decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia, będzie mogła złożyć do ZUS wniosek o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego tylko w formie elektronicznej.
Świadczenie wspierające nie będzie przysługiwało osobie z niepełnosprawnością, jeżeli przebywa np. w domu pomocy społecznej, zakładzie opiekuńczo-leczniczym czy też została umieszczona w zakładzie karnym lub schronisku dla nieletnich oraz jeśli pobiera tożsame świadczenia za granicą.
Świadczenie pielęgnacyjne
Od stycznia 2024 r. świadczenie pielęgnacyjne będzie przysługiwało rodzicom lub innym osobom (zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych), które opiekują się dzieckiem z niepełnosprawnością do 18 roku życia. Po ukończeniu przez dziecko 18 lat, jako osoba pełnoletnia będzie mogła ubiegać się o świadczenie wspierające.
Świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach będzie przysługiwało opiekunowi na każde uprawnione dziecko z niepełnosprawnością w rodzinie, a nie tylko na jedno (należy najpierw zrezygnować z pobierania świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie starych przepisów i złożyć wniosek o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie nowych przepisów). Jeśli rodzic/opiekun sprawuje opiekę nad więcej niż jednym dzieckiem z niepełnosprawnościami, świadczenie pielęgnacyjne będzie podwyższane o 100 proc. na drugie i każde kolejne dziecko z niepełnosprawnościami. Warunkiem jest złożenie przez opiekuna wniosku o podwyższenie świadczenia pielęgnacyjnego.
Opiekun, który będzie pobierał świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach będzie miał możliwość podjęcia zatrudnienia i dorabiania do świadczenia bez limitu dochodu. Musi najpierw zrezygnować z pobierania świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie starych przepisów i złożyć wniosek o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie nowych przepisów.
Od 1 stycznia 2024 r. osoby, które dotychczas nie pobierały świadczeń opiekuńczych, nie będą mogły ubiegać się już o specjalny zasiłek opiekuńczy oraz o świadczenie pielęgnacyjne na niepełnosprawne osoby dorosłe.
Opiekunowie osób z niepełnosprawnościami, którzy obecnie otrzymują świadczenia opiekuńcze: świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy lub zasiłek dla opiekuna będą mogli otrzymywać je na dotychczasowych zasadach. Dotyczy to również opiekunów, którzy nabędą prawa do świadczeń opiekuńczych przed wejściem w życie ustawy (do 31 grudnia 2023 r.).
Osoby, które będą otrzymywały świadczenia opiekuńcze na „starych” zasadach, nie będę jednak mogły podjąć zatrudnienia i dorabiać do tych świadczeń. Opiekunowie, którzy nabędą prawa do końca 2023 r. będą mogli wybrać, czy pozostają przy świadczeniach opiekuńczych według starych zasad czy przechodzą na nowy system. Natomiast wszyscy, którzy po raz pierwszy będą ubiegać się o świadczenie pielęgnacyjne po 1 stycznia 2024 r, będą otrzymywali wsparcie już na nowych zasadach. Nie będą mieli prawa do świadczenia na „starych” zasadach.
W przypadku śmierci osoby wymagającej opieki po 1 stycznia 2024 r., osoba sprawująca opiekę zachowuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego, SZO, ZDO do ostatniego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpił zgon osoby wymagającej opieki.
Osoba pobierająca świadczenie pielęgnacyjne (ŚP), specjalny zasiłek opiekuńczy (SZO), zasiłek dla opiekuna (ZDO) na osobę dorosłą:
Możliwość 1:
Pełnoletnia osoba niepełnosprawna może starać się o przyznanie świadczenia wspierającego. Należy po 1 stycznia 2024 r. złożyć wniosek o ustalenie poziomu potrzeby wsparcia do wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności. Po otrzymaniu decyzji z ustalonym stopniem potrzeby wsparcia należy złożyć wniosek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o świadczenie wspierające. Należy poinformować tutejszy Ośrodek Pomocy Społecznej o złożeniu wniosku i zawiesić wypłatę świadczenia pielęgnacyjnego, SZO, ZDO. W przypadku, gdy:
A) osoba niepełnosprawna będzie miała przyznane świadczenie wspierające:
- opiekun traci świadczenie pielęgnacyjne (w przypadku powielenia czasookresu przyznanego świadczenia wspierającego ze świadczeniem pielęgnacyjnym, ZDO, SZO opiekun będzie musiał dokonać zwrotu nienależnie pobranego świadczenia pielęgnacyjnego wraz z odsetkami)
- opiekun w przypadku wspólnego zamieszkiwania i gospodarowania z osobą niepełnosprawną oraz niepodejmowaniem zatrudnienia, będzie mógł mieć opłacane składki na ubezpieczenie emerytalno–rentowe oraz zdrowotne,
- opiekun może uzyskać zasiłek dla bezrobotnych, świadczenie przedemerytalne czy podjąć zatrudnienie,
B) osoba niepełnosprawna otrzyma odmowę świadczenia wspierającego lub wniosek pozostanie bez rozpatrzenia:
- opiekunowi zostanie wypłacone świadczenie pielęgnacyjne, SZO lub ZDO od miesiąca wstrzymania wypłaty (pod warunkiem wcześniejszego złożenia podania o zawieszenie wypłaty świadczenia) do końca okresu na jaki je przyznano.
Możliwość 2:
Pełnoletnia osoba niepełnosprawna nie będzie ubiegać się o świadczenie wspierające, otrzymała odmowę lub wniosek o świadczenie wspierające pozostawiono bez rozpatrzenia:
- opiekun nadal pobiera świadczenie pielęgnacyjne, SZO lub ZDO do momentu jego przyznania na podstawie „starych zasad”.
Osoba pobierająca świadczenie pielęgnacyjne na dziecko do 18 roku życia:
Możliwość 1:
Opiekun pobierający świadczenie pielęgnacyjne z tytułu opieki nad niepełnosprawnym dzieckiem do 18 roku życia, będzie mógł po 1 stycznia 2024 r. podjąć zatrudnienie lub inną pracę zarobkową. Musi jednak najpierw zrezygnować z pobierania świadczenia pielęgnacyjnego przyznanego na „starych zasadach” i złożyć wniosek o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie nowych przepisów. Należy poinformować Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Koninie o podjęciu pracy w celu weryfikacji składek na ubezpieczenie emerytalno-rentowe i zdrowotne. Opiekun będzie mógł pobierać świadczenie pielęgnacyjne przyznane na „nowych zasadach” maksymalnie do 18 roku życia dziecka. W przypadku osiągnięcia przez dziecko pełnoletności, będzie ono mogło starać się o świadczenie wspierające.
Po rezygnacji z pobierania świadczenia pielęgnacyjnego przyznanego na „starych zasadach”, złożeniu wniosku o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie nowych przepisów a także po złożeniu wniosku o podwyższenie przez opiekuna, który sprawuje opiekę nad więcej niż jedną osobą niepełnosprawną w wieku do ukończenia 18 roku życia legitymującą się odpowiednim orzeczeniem o niepełnosprawności lub znacznym stopniu niepełnosprawności, podwyższa się opiekunowi wysokość świadczenia pielęgnacyjnego, po 100% na drugą i każdą kolejną osobę.
Możliwość 2:
Opiekun osoby niepełnosprawnej może pobierać świadczenie pielęgnacyjne do momentu jego przyznania na podstawie „starych zasad”. W przypadku zakończenia się orzeczenia po 1 stycznia 2024 r., aby starać się o ponowne świadczenie pielęgnacyjne, należy złożyć wniosek o nowe orzeczenie o stopniu niepełnosprawności albo o niepełnosprawności w terminie 3 miesięcy od dnia następującego po dniu, w którym upłynął termin ważności dotychczasowego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności albo orzeczenia o niepełnosprawności, a następnie złożyć wniosek o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, w terminie 3 miesięcy, licząc od wydania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności albo o niepełnosprawności.
